غلامرضا خواجه سروی معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و دبیر پنجمین جشنواره بینالمللی فارابی با اعلام این خبر اظهار کرد: کشور ما از ابتدای پیروزی انقلاب با توجه به پویا و فعال بودن نظام سیاسی کشور دارای اقتضائات و نیازهای متفاوتی بوده و بر همین اساس چند دوره متفاوت را در آموزش عالی تجربه کرده است.
وی افزود: در سالهای ابتدایی انقلاب اسلامی به مدت یک دهه بر روی حوزههای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سرمایهگذاری شد که کشور ما در حال حاضر در این زمینه، مشکل حادی ندارد و امکانات مربوط به این حوزه در دورترین نقاط گسترش یافته است. پس از آن طی یک دهه بعد بر روی موضوعات علمی فنی و مهندسی سرمایهگذاری شد که امروزه ثمرات و پیشرفتهای صنعتی و فنی را با تلاش دانشگاهیان و متخصصان شاهدیم.
خواجه سروی ادامه داد: در دهه دیگر بر روی علوم پایه در کشور سرمایه گذاری شد به گونهای که امروزه شاهد پیشرفتهای شگرف در این زمینه به ویژه علوم فیزیک، شیمی و زیست شناسی هستیم.
وی با اشاره به اینکه دهه چهارم انقلاب اسلامی توسط مقام معظم رهبری، دهه عدالت و پیشرفت نامگذاری شده است، تصریح کرد: کشور ما به سرمایهگذاری جدی روی علوم انسانی نیاز دارد و از آنجا که علوم انسانی در ایران با معارف اسلامی عجین شده است جایگاه و اثرات مهمی میتواند در کشور داشته باشد.
دبیر پنجمین جشنواره بینالمللی فارابی با بیان اینکه علوم انسانی ارتباط مستقیمی با هویت ملی دارد، خاطرنشان کرد: هرگونه سرمایه گذاری بر روی علوم انسانی، تقویت هویت ملی را به همراه دارد و تقویت هویت ملی میتواند سبب کاهش آسیب پذیری کشور شود.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: علوم انسانی جهت دهنده سیاستهای کلان هر کشور است و امروزه شاهدیم کشورهایی که در این زمینه سرمایهگذاری کردهاند توانستهاند آثار فرهنگی، تمدنی، صنعتی و علمی خود را به کشورهای دیگر صادر کنند که نمونه بارز آن را میتوان در قدرتهای بزرگ مشاهده کرد.
خواجه سروی با بیان اینکه ایران دارای یک رسالت عظیم فرهنگی و تمدنی است، تصریح کرد: با سرمایه گذاری در حوزه علوم انسانی میتوان پیام جمهوری اسلامی را به تمام جهان صادر کرد و از آنجا که در کشورهای اسلامی شاهد رویداد بزرگی به نام بیداری اسلامی هستیم که متاثر از انقلاب اسلامی ایران است، میتوانیم انقلاب ایران و الگوی آن را ترسیم کرده و به این کشورها ارائه دهیم که این مهم سرمایه گذاری در حوزه علوم انسانی برای ارائه نظریه پردازیهای انقلاب اسلامی به رهبران این کشورها را میطلبد.
وی با بیان اینکه ترویج الگوی جمهوری اسلامی ایران تنها از دانشمندان علوم انسانی برمیآید، عنوان کرد: وزارت علوم سرمایه گذاری در این حوزه را دقیقا از سال 84 آغاز کرده و دائما در تلاش بوده تا آن را تقویت کند که جشنواره بینالمللی فارابی را می توان به عنوان یکی از وجوه اهمیت نهادن جمهوری اسلامی ایران به علوم انسانی قلمداد کرد. جشنواره بین المللی فارابی به اذعان همه دانشمندان علوم انسانی خلاء بزرگی را در این حوزه پر کرده است.
بنابر گزارش روابط عمومی وزارت علوم، دبیر پنجمین جشنواره بینالمللی فارابی، تمهید و تقویت زمینههای مساعد برای توجه به ضرورت تولید دانش بومی و ایجاد ضرورتهای انگیزشی و حمایتی اقبال به پژوهش و نوآوری را از اهداف این جشنواره برشمرد و افزود: بسترسازی تولید دانش بومی اسلامی و ایرانی، ایجاد نگرش مثبت به علوم انسانی در کشور و هدایت انگیزهها و استعدادهای جوان به این حوزه، آشناسازی و عمق بخشی نگاه به نقش علوم انسانی در حوزه تولید علم و تمدنسازی در ایران و جهان اسلام، تقویت و توسعه ایده و برنامه بومیسازی علوم انسانی اسلامی در ایران و جهان اسلام، بازنمایی توان علمی ایران و جامعه اسلامی در حوزه علوم انسانی و اسلامی، کمک به تبیین اهمیت، کارکرد و نقش مؤثر علوم انسانی در فرایند برنامهریزی و سیاستگذاری ملی و بینالمللی جزو اهداف کلان و دراز مدت و همچنین تمهید شرایط لازم برای تشویق و هدایت استعدادهای جهان به تحصیل و تحقیق در حوزه علوم انسانی اسلامی، کمک به کاربردی شدن علوم انسانی از طریق شناسایی مهم ترین مسائل در گستره ایران و جهان اسلام و شناسایی استعدادهای برتر در حوزه علوم انسانی اسلامی جهت بهره مندی از آنها در فرایند توسعه مرزهای دانش از اهداف کاربردی پنجمین جشنواره بینالمللی فارابی است.
دبیر پنجمین جشنواره بینالمللی فارابی با اشاره به این که فراخوان پنجمین دوره جشنواره در پایان چهارمین دوره انجام شد، اظهار کرد: دو هزار و 33 عنوان اثر پژوهشی در 12 گروه تاریخ، جغرافیا و باستانشناسی، حقوق، زبان و ادبیات، علوم اجتماعی و علوم ارتباطات، علوم اقتصادی، مدیریت و حسابداری، علوم تربیتی و روان شناسی، علوم رفتاری و تربیت بدنی، علوم سیاسی، روابط بین الملل و مطالعات منطقهای، فقه و اصول علوم قرآنی و حدیث، فلسفه، کلام، اخلاق، ادیان و عرفان، فناوری اطلاعات، اطلاع رسانی و کتابداری، مطالعات هنر و زیبایی شناسی و مطالعات انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) در بخش داخلی این جشنواره و همچنین در بخش خارجی در دو شاخه اسلامشناسی و ایرانشناسی طی پنج مرحله داوری مورد ارزیابی قرار گرفت.
وی با بیان اینکه از جشنواره اول تا چهارم آثار پژوهشی مربوط به 10 سال گذشته پذیرش شده و مورد بررسی قرار گرفته است، افزود: در این دوره تنها آثار سه سال اخیر را بررسی کردیم که هزار و 721 اثر پژوهشی در بخش داخلی و 312 عنوان اثر پژوهشی در بخش خارجی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این میان بیشترین تعداد آثار به گروه علمی فلسفه، کلام، اخلاق، ادیان و عرفان با 265 عنوان اثر و کمترین تعداد به گروه علمی مطالعات انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) با 26 عنوان اثر پژوهشی تعلق داشت.
خواجه سروی اضافه کرد: یکهزار و 131 عنوان اثر پژوهشی مربوط به رده سنی بزرگسال بوده و 902 عنوان اثر پژوهشی به رده سنی جوانان تعلق داشت.
وی با بیان این که صاحبان آثار با سن بالای 35 سال، بزرگسال و پایینتر از آن جوان محسوب میشوند، اضافه کرد: هزار و 429 عنوان اثر پژوهشی را مردان و 604 عنوان اثر پژوهشی را محققان زن به دبیرخانه ارسال کردند.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص تعداد آثار پژوهشی بر حسب قالب اثر و نوع آن تصریح کرد: هزار و دو عنوان اثر پژوهشی، در قالب کتاب، 297 اثر پژوهشی در قالب گزارش پایانی پژوهش، 210 عنوان اثر پژوهشی در قالب رساله دکتری و 524 اثر پژوهشی در قالب پایاننامه کارشناسی ارشد ارائه شدهاند. همچنین هزار و 172 عنوان اثر پژوهشی به پژوهشهای بنیادی، 70 عنوان به پژوهشهای توسعهیی، 550 اثر به پژوهشهای کاربردی و 241 عنوان به پژوهشهای ترکیبی مربوط بوده است.
خواجه سروی در خصوص جوایز و امتیازات برگزیدگان پنجمین دوره جشنواره بین المللی فارابی خاطرنشان کرد: در مجموع 604 میلیون تومان جایزه به برگزیدگان این دوره از جشنواره تعلق میگیرد که بخش اعظم آن را معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری متقبل شده است. رتبه های اول در سطح بزرگسال، 25 میلیون تومان، رتبههای دوم 15 میلیون، رتبه های سوم 10 میلیون تومان و آثار شایسته تقدیر، پنج میلیون تومان دریافت میکنند.
همچنین جوایز نقدی رتبههای اول در سطح جوان، 10 میلیون تومان، رتبه های دوم، هفت میلیون و 500 هزار تومان، رتبه های سوم، پنج میلیون تومان و آثار شایسته تقدیر، سه میلیون تومان است.
وی با بیان اینکه رتبه های اول تا سوم بزرگسال و جوان در این جشنواره جایزه های خود را در قالب اعتبار پژوهشی و مابقی به صورت نقدی دریافت میکنند، اضافه کرد: برگزیدگان تمامی بخشها، لوحهای تقدیر جداگانه رییس جمهور، معاون علمی رییس جمهور، یونسکو و آیسسکو و یادمان جشنواره بینالمللی فارابی را نیز دریافت میکنند.
همچنین برگزیدگان بخش آثار پژوهشی تحت پوشش بنیاد ملی نخبگان قرار گرفته و از امتیازاتی مانند تسهیلات نظام وظیفه، جوایز تحصیلی، سفر عمره مفرده، اعتبار پژوهش و نوآوری، اعتبار نوآوری و شکوفایی، وام نوآوری و شکوفایی، اعتبار پژوهش ویژه استادیاران جوان، وام مسکن و تسهیلات محققان پسادکتری بهره مند میشوند.
خواجه سروی افزود: آثار دریافتی از محققان کشورهای خارجی مربوط به 30 کشور جهان بوده که به برگزیدگان آن از کشورهای امریکا، سوئیس، هلند، دانمارک، ایتالیا و عراق، شش هزار یورو جایزه نقدی تعلق میگیرد.
همچنین به پیشکسوتان علوم انسانی، مفاخر برجسته و کسانی که مجموعه آثار علمی آن ها برگزیده شده است و نیز مترجم برجسته نظریهپرداز 12 میلیون تومان، به خانواده شخصیت پیشروی مرحوم شده 20 میلیون تومان، به موسسات انجمن های علمی و نشریات برگزیده 20 میلیون تومان و همچنین به مؤسسات، انجمن های علمی و نشریات شایسته تقدیر 10 میلیون تومان تعلق میگیرد.
وی در پایان با اشاره به اینکه براساس ارزیابیهای صورت گرفته، موضوع «بیداری اسلامی» جزو موضوعات مهم و مورد توجه هیاتهای داوری به ویژه در بخش خارجی بوده است، اظهار کرد: این مسأله به عنوان موضوع مهم در همه بخشها بویژه بخش خارجی مورد توجه قرار گرفته است، چرا که این مقوله به عنوان یکی از مسائل مهم در حوزه ایران و اسلام مطرح است.